Update: 5 augustus 2020, auteur: Jef Willemsen

Toon Hermans (1916-2000) was een man van het volk. Met zijn herkenbare typetjes, subtiele woordgrappen en versjes, die geniaal waren in hun eenvoud, sprak hij alle lagen van de samenleving aan.

Grote Drie

Toon behoorde met Wim Kan en Wim Sonneveld tot de Grote Drie van het naoorlogse Nederlandse cabaret. Maar hij is de enige van het trio die door het grote publiek liefkozend bij zijn voornaam werd genoemd. En alleen zíjn teksten sieren nog altijd wandtegeltjes en overlijdensadvertenties.

Ca-Ba-Ret

Van dat gewichtige Grote Drie-gedoe moest hij eigenlijk niks hebben. "Ik ben altijd in het rijtje gezet van Sonneveld en Kan, maar ik had geen enkele affiniteit met ze", bekende hij op zijn oude dag in een interview. "Ik ben vooral een carnavalsgek en val niet onder het Ca-Ba-Ret. Ze zijn prachtig hoor, al die cabaretiers, maar het raakt me voor geen cent. Geef mij maar een gewone stomme bak, zoals ze dat in Limburg kunnen. Ik heb weleens gezegd: als ik Limburgs spreek, dan proef ik champagne; als ik Nederlands spreek, sinaasappelsap."

Mediterranée

In 1958 bracht de AVRO voor het eerst een One Man Show van Toon Hermans op de buis. Slechts 250.000 gezinnen hadden toen een toestel, maar die keken dan ook bijna allemaal naar Toons voorstelling. En ze genoten met volle teugen van zijn sketches en luchtige liedjes als Mediterranée en Ballonnetje.

Op visite

Op 27 februari 1965 zond de AVRO wederom een One Man Show van de populaire komiek uit op televisie, live vanuit Theater Carré. In het programmaboekje maakte hij geen geheim van zijn afkeer van het medium. "Televisie is op geen enkel punt te vergelijken met een theateroptreden", schreef hij. "In het theater heeft de artiest het gevoel dat de mensen iets voor hem over hebben en uit hun huizen zijn gekomen om hem te zien. Als je optreedt voor tv, heb je de indruk dat je op visite gaat bij mensen die je niet eens geïnviteerd hebben."

Leg neer die bal!

Desondanks heetten de kijkers, zo’n zes miljoen, de ongenode gast hartelijk welkom. Toon bracht ze onbedaarlijk aan het lachen, soms door niets anders te doen dan langdurig grijnzend voor zich uit te staren. Hoogtepunt was zijn act van de ober in livrei en de gehaktbal die hij op een galabanket in zijn zak had laten glijden: "Leg neer die bal!"

Bekroond

De lezers van Televizier beloonden de artiest in 1965 met de Gouden Televizier-Ring. Pierre Janssen, presentator van het AVRO-programma Kunstgrepen, reikte de prijs aan hem uit in het Internationaal Cultureel Centrum in Amsterdam. Zes veelbelovende jonge cabaretiers gaven daarbij een proeve van bekwaamheid: Eric Herfst, Liesbeth List, Jasperina de Jong, Paul van Vliet, Liselore Gerritsen en Ramses Shaffy.

< Winnaar 1964 Stiefbeen en zoon

Winnaar 1966 >Zo is het toevallig ook nog 's een keer