Jonnie en Thérèse Boer zijn net terug uit Bonaire, waar hun dochter Isabelle woont en waar ze een restaurant hebben. Nu schuiven ze aan voor een gesprek over De Opvolging, een zesdelige documentaireserie over De Librije, het toprestaurant dat ze inmiddels ruim dertig jaar runnen. Sinds 2004 heeft het drie Michelinsterren, een unicum in Nederland en een zeldzaamheid in de culinaire wereld.

Hoe was het op Bonaire?

“We zijn daar bezig met de verbouwing van ons restaurant Brass Boer,” vertelt Thérèse. “Isabelle is daar de gastvrouw. We willen het restaurant een nieuw uiterlijk geven en zij is daar nauw bij betrokken. Ze is 21 en heeft soms heel andere ideeën dan ik. Dat is heel leuk en goed ook. Zo blijft het fris.”

Jullie kinderen Jimmie en Isabelle en Librije-chef Nelson Tanate zijn sinds kort mede-eigenaar van het gastronomisch imperium dat jullie z’n tweeën hebben opgezet. Hoe moeilijk was het om anderen daarin toe te laten?

Jonnie: “Helemaal niet. Thérèse en ik denken altijd heel ver vooruit. Vijf jaar geleden zijn we samen gaan zitten: wat gaan we doen? Gaan we door tot ons tachtigste of maken we een plan om af te bouwen? Het werd het laatste. We houden van ons werk, maar op een gegeven moment moeten we stoppen. Dat is goed, een mens kan niet zijn hele leven op de toppen van z’n kunnen presteren.

Dan gaan we reizen, naar landen waar je goed kunt eten. Dat doen we nu al, we gaan steeds iets langer op vakantie. Niet dat meteen al wilden afbouwen, maar een plan moest er wel komen. Toen we daarmee begonnen was Jimmie negentien – hij kookte al wel – en Isabelle zestien. Er was geen sprake van dat ze toen al in de zaak zouden komen, maar we zijn wel langzaam met ze aan de gang gegaan. Of ze de horeca in wilden of liever tandartsassistent zouden worden, het maakte ons niet uit.”

Echt niet?

Jonnie: “Nee, als ouders wil je dat een kind iets doet waar het gelukkig van wordt, wat dat ook is. We hebben Jimmie en Isabelle nooit gepusht. De laatste vijf jaar is langzaam duidelijk geworden dat ze de zaak in wilden. Een jaar of twee geleden vertelden we de kinderen dat er een rijke Arabier was die De Librije wilde kopen met alles erop en eraan. Voor een heel dikke bak geld. Ze werden hartstikke gek. En boos. Dat was voor ons het signaal dat ze het écht wilden. Daarna hebben we heel veel gesprekken gehad over hoe ze dit konden doen. Onze financieel adviseurs hebben vervolgens een plan gemaakt hoe ze het veilig, netjes en mooi kunnen overnemen. Daar zitten we nu middenin.”

Thérèse: “De komende vijf jaar gaan ze stap voor stap dingen overnemen. Nelson is daarin een heel belangrijke factor. Hij werkt al dertien jaar bij ons en is inmiddels chef-kok van De Librije. Hij hoort gewoon bij onze familie. Hij is organisatorisch heel sterk en kan heel goed overweg met Isabelle en Jimmie. Samen met ons begeleidt hij ze en leidt ze op. Jonnie en ik weten nog niet wanneer we definitief stoppen. Dat zien we wel. Als het zover is, zijn zij er klaar voor.”

©Max/Sander Mulkens

En dat is allemaal te zien in De Opvolging?

Thérèse: “Ja, dat klopt. Het gaat over wat we allemaal doen in ons werk, niet te veel privé. Dat wilden we niet. Het is een serie over het reilen en zeilen van De Librije. Er is twee jaar lang gefilmd, het is echt heel mooi geworden.”

Jonnie: “Willemiek Kluijfhout is de regisseur. Ik kende haar van de documentaire die ze over Sergio Herman heeft gemaakt. Ik heb haar verteld dat ik niet zo’n kok als Sergio ben. Ik schreeuw niet, geen gevloek. Wij hebben heel lang gewerkt aan een rustige keuken. Gelukkig was dat precies wat ze wilde laten zien.”

Jullie opvolging is nogal een erfenis: De Librije heeft al twintig jaar drie Michelinsterren. Dat komt maar zelden voor.

Jonnie: “Nelson, Jimmie en Isabelle moeten er gewoon voor gaan en niet in zak en as gaan zitten als er een ster wegvalt. Dan moeten ze ervoor knokken om die terug te krijgen, als ze dat willen. Willen ze dat hoge gedoe niet – dat willen ze wel, maar mochten ze het niet willen – dan kunnen ze altijd nog met een van onze brasserieën verder gaan. Ze hebben alle vrijheid. Niemand heeft mij ooit verteld of opgedragen hoe ik het moest aanpakken, dat ga ik bij mijn kinderen ook niet doen.”

Thérèse: “Zeker niet. Ze moeten hun eigen keuzes maken.”

Jimmie stond op zijn twaalfde al aardappels te schillen in De Librije. Hoeveel keuze had hij precies?

Jonnie: “Ik snap wat je bedoelt. Als je tegen een kind van twaalf zegt ‘Kun je even helpen’, dan lijkt het misschien alsof hij de zaak in moet. Ik vroeg hem dat niet omdat hij nodig was, maar omdat ik vind dat ieder kind moet leren om te werken. Meestal kwam hij op zaterdag wat dingetjes doen, daar kreeg hij dan een paar knaken voor.”

Thérèse: “Hij ging ’s morgens eerst voetballen en ’s middags lonkte de spelcomputer. Dat vonden wij altijd prima, maar wel in balans. Niet het hele weekend zitten gamen.”

Jonnie: “Op zijn veertiende zei Jimmie dat hij niet meer bij ons in de keuken wilde staan. Hij ging ergens anders afwassen. Daar heeft hij nog netjes een sollicitatiebrief voor geschreven. Hij heeft zijn eigen weg echt wel gezocht.”

Thérèse: “Isabelle ook, die ging op haar zestiende al naar Bonaire om daar te werken. Ze had liefdesverdriet en dit was een goede manier om los te komen. Op haar zeventiende kwam ze terug. Toen is ze in Amsterdam gaan wonen en in de zaak van horecaondernemer en chef-kok Ron Blaauw gaan werken. Nu zit ze alweer anderhalf jaar op Bonaire, het is een heel zelfstandige dame.”

Hoe spannend is het om op den duur alles over te dragen aan je kinderen?

Thérèse: “Niet zo spannend. Ze hebben een natuurlijk instinct voor ons vak, dat is heel erg mooi. Allebei hebben ze onze horecagenen meegekregen. Ik vind het een groot compliment dat ze dit willen. Jonnie en ik hebben altijd veel gewerkt. We hebben geprobeerd om de kinderen alle aandacht te geven, maar dat was wel anders dan in andere gezinnen.

Er zijn momenten geweest dat ik in de zaak werd verwacht en Jimmie aan mijn been hing en huilde dat ik niet weg mocht. Dan was het moeilijk om hem bij de oppas achter te laten, maar ik ging wel. Beneden zaten mensen op me te wachten. Dat de kinderen nu zeggen dat ze het goed vinden wat wij hebben gedaan en het willen voorzetten, vind ik heel erg mooi. Dan hebben we het toch wel goed gedaan.”

De Opvolging is vanaf zondag 16 februari wekelijks om 19:40 uur te zien op NPO 2.