Eén ding is zeker: zowel voor als achter de schermen was het een soap bij GTST. De serie wijzigde weer eens van koers en dat betekende afscheid van heel wat bekende gezichten.  

Het dossier Leon

De zomercliff van seizoen 31 eindigde met Billy de Palma die wegvluchtte uit Meerdijk nadat ze onbedoeld Ludo’s handlanger Leon had gedood. Het lot van Leon liep als een rode draad door het seizoen. Ludo, Janine en hun rivaal Richard van Nooten vonden het lijk in het veilinghuis en daarmee was een ongemakkelijk partnerschap geboren.

Ludo en Janine werkten het lichaam van Leon eigenhandig weg door hem te begraven op de stoeterij. Daar moest het stoffelijk overschot in rap tempo weg toen Richard er lucht van kreeg en de autoriteiten tipte. Maar voordat de politie kwam had Ludo al gezorgd dat zijn nieuwe assistent Daan zijn voorganger had verplaatst naar een nieuwe rustplaats.

Daarmee leek de kous af, maar uitgerekend in de zomercliffhanger kwam naar buiten waar Daan het lijk gelaten heeft: in de tuin van villa Sanders. Ludo’s kleinzoon Manu ontdekt met zijn metaaldetector de trouwring van Leon. Dit saillante bewijsstuk komt in handen van de slinkse Stefano Sanders die het na de zomerstop vast gaat gebruiken om zijn halfbroer onder druk te zetten.

Open relatie

Nina en Bing hebben een merkwaardig jaar achter de rug. Het stel zat de eerste maanden in Indonesië zodat actrice Marly van der Velden kon genieten van (verlengd) zwangerschapsverlof. Everon Hooi maakte van deze vrije periode gebruik door onder andere mee te doen aan Wie is de Mol.

Bing keerde eerder terug in de serie. Daar liep hij als man alleen al snel de mooie Mare Berenschot tegen het lijf. Dit was het startschot van een verhaallijn die veel kijkers in het verkeerde keelgat schoot. Mare heeft een open relatie en wist Bing ook warm te maken voor het idee. Toen Nina terugkwam werd ze voor het blok gezet: Bing wilde het graag ook proberen en wat zij er van vond maakte niet zoveel uit: Bing en Mare waren toch al met elkaar naar bed geweest.

Wat volgde waren weken waarin Nina en Bing steggelden, experimenteerden met andere personen en bijna hun eigen huwelijk opbliezen. Net toen ze er beiden achter kwamen dat een open relatie niet voor hen is werd Nina verliefd op Mares man Lars (Charly Luske). Dat leek met een sisser af te lopen, ware ’t niet dat Mare een meer dan sterk vermoeden heeft dat Nina de reden is dat Lars haar in de steek liet.  

Pijnlijk en traumatisch

Een van de belangrijkste verhaallijnen in de eerste maanden was de problematische relatie tussen dokter Roman van Loon (Kiefer Zwart) en zijn assistente Saskia Verduyn (Tamara Brinkman). De twee draaiden lange tijd om elkaar heen, maar toen Saskia toch voor haar gezin koos kwam Romans ziekelijke aard naar boven.

Wat volgde was een wekenlange stalking en intimidatiecampagne die eindigde met een brute verkrachting. Deze gruweldaad kwam totaal onverwacht en schokte menig kijker. In de weken die volgden moest Saskia op rauwe, realistische wijze zien te proberen het trauma te verwerken. Dokter Roman moest zijn misstappen met de dood bekopen, maar Saskia blijft de littekens met zich meedragen.

Het is emblematisch voor de aanpak die de schrijvers dit seizoen lijken te hanteren. Gebeurtenissen hebben langer impact en sommige zaken zijn niet zomaar vergeten of opgelost. Een mooi voorbeeld van die nieuwe manier van schrijven is de medische malaise van Laura Selmhorst.

In de laatste weken van seizoen 31 was al te merken dat Laura niet echt meer de oude was. Ze werd vergeetachtiger en probeerde dat te verdoezelen, maar dit seizoen was er geen ontkomen meer aan. Laura kreeg de ene na de andere fysieke en mentale klap. Ze brak botten, liep tegen een burn-out op, haar lijf weigerde dienst en uiteindelijk kreeg ze een onvermijdelijke diagnose: Parkinson.

De grote aderlating

Mede door het feit dat de makers besloten het roer om te gooien was het verloop dit seizoen gigantisch. Van de twintig vaste castleden haalden maar liefst 7 de zomercliff niet. 

De schrijvers maakten schoon schip en dat was een hard gelag voor zowel kijkers als acteurs. Het begon met Hamza Othman en Stephanie van Eer die vrijwillig uit de serie gingen om nieuwe uitdagingen aan te gaan. Zo ging Othman studeren aan de toneelschool van Maastricht en stortte Van Eer zich op het maken van films, waaronder de nieuwe Costa. Hun personages Ilyas en Jojo vertrokken naar Marokko.

Daarna volgdem twee geheel onvrijwillige soapexits: na jaren trouwe dienst stonden Babette van Veen en Joep Sertons ineens op straat.  Anton en Linda vertrokken naar Bonaire om daar een huisartsenpraktijk te gaan runnen. Inmiddels is Babette weer even terug als Linda, maar ze laat er geen onduidelijkheid over bestaan: het gaat puur en alleen om een tijdelijke gastrol.

Daarna was het de beurt aan soapschurken Billy de Palma en Richard van Nooten om uit te vliegen. Lone van Roosendaal en Edwin Jonker waren toe aan projecten buiten de soapreeks en breiden er in goed overleg een punt aan. Het stel vluchtte naar het buitenland om in stilte van elkaar te genieten. Voorlopig zijn er geen plannen voor beiden om terug te keren, al lijkt het ondenkbaar dat Billy de geboorte van haar kleindochter laat schieten.

Het enige hoofdpersonage dat dit seizoen de dood vond was dokter Roman van Loon. Hij werd vermoord door zijn nieuwe vriendin nadat hij ook haar gewelddadig had benaderd.

Een ander aanzienlijk verlies was het vertrek van Celia van den Boogert. Haar personage Lydia Edel werd rigoureus uit de serie gehaald zonder dat daar direct aanleiding voor leek.

Nieuwe gezichten

Het vertrek van zoveel vaste krachten leverde verrassend weinig nieuwe gezichten op. De enige twee zijn Lynn de Vegter, de vrijgevochten huishoudster van Ludo en Janine en haar temperamentvolle Italiaanse geliefde Oriana die nog niet echt haar draai heeft gevonden in het soapdorp. Aan het eind van het seizoen keerde ook Bas Muijs terug als Stefano Sanders én maakte Kees Boot zijn opwachting als de nieuwe huisarts Luuk Bos.

BN’ers in de gastrol

Maar waarom moest de vaste cast worden uitgedund? Omdat de makers besloten de focus te leggen op kortere gastrollen. Dit verklaart ook het gebrek aan nieuwe vaste karakters en de aanwezigheid van bekende acteurs die een paar maanden meededen. Juist omdat het gaat om een tijdelijke rol hoeft het niet altijd goed af te lopen met de personages. Zelfs als BN'er ben je niet veilig in Meerdijk. Zo wist een beetje soapkijker al dat Martijn Fischer zijn debuut als Shanti’s biologische vader Pieter niet ging overleven toen de beste man een hartkwaal opbiechtte.

Ook Jetty Mathurin verruilde als de mondige buurvrouw Betsy al snel het tijdige voor het eeuwige.

Charly Luske wist als Lars Berenschot het hart van Nina te veroveren voordat Ludo zorgde dat hij voor werk naar het buitenland ging. Pamela Teves kon haar tijd in Meerdijk wél navertellen, al belandde haar personage Agaath van Dijnselburg bijzonder abrupt en buiten beeld in de gevangenis. Ook was er een beperkte gastrol voor Jada Borsato als influencer Abby Rose die uiteindelijk ook op weinig uitliep.  

Verhaallijnen top 3

Zonder specifieke volgorde waren dit de verhaallijnen die het meest tot de verbeelding spraken in seizoen 32.

1) De grote flatbrand

“Spannender dan de echte zomercliff”, zo werd de ontploffing in het flatgebouw waar de Verduyntjes, Rik, Shanti en Lynn wonen ook wel genoemd. Er valt wat voor te zeggen: het is de groots opgezette ontknoping van een verhaallijn die ideaal was geweest om kijkers de zomer in te sturen: Komt Daan op tijd? Waarom viel Laura flauw? Gaan Shanti en de baby het overleven? Die laatste vraag is nog steeds de zomercliff van 2022, maar is toch een stuk minder spannend nu ze al in het ziekenhuis lag te wachten op de bevalling.

2) Dokter Roman

Een van de emotionele dieptepunten van dit seizoen. Maar juist het feit dat alles rond Roman van Loon naar, ongemakkelijk en benauwend voelt maakt dat de verhaallijn impact heeft. Van een happy end is geen sprake en zowel Kiefer Zwart als Tamara Brinkman wisten met hun spel de onuitgesproken gruwelijkheid van de situatie over te brengen.

3) Ludo & Richard: zakenpartners

Aan het begin van dit seizoen bleken Richard en Ludo tot elkaar veroordeeld. Toen Sanders zijn veilinghuis terugkocht van Billy De Palma had ze geregeld dat haar ex-man minstens een jaar aanbleef als directeur.

De vrijgevochten Richard en de zakelijke Ludo waren behoorlijk aan elkaar gewaagd. Dit zorgde voor een interessante dynamiek: twee tegenstanders die noodgedwongen strijden voor hetzelfde doel en stiekem meer gemeen hebben dan ze zelf willen toegeven.

De samenwerking duurde relatief kort: Ludo vond Richard toch een te groot risico en zorgde ervoor dat hij ten onrechte in de cel belandde op Sicilië vanwege drugssmokkel. Uiteindelijk was het Ludo die Daan eropaf stuurde om Richard uit de gevangenis te bevrijden met de meest verrassende vermomming ooit.

Verhaallijnen flop 3

Niet alles was even geweldig. Het gedoe met Steef als professioneel gamer met influencer Abby Rose voegde weinig toe. Henk als duivendief voelde ook niet heel sterk en het nut van Oriana moet nog blijken. Deze drie verhalen spanden echter pas écht de kroon.

1) Riks kinderlijke twijfel

Shanti kon haar geluk niet op toen ze zwanger bleek, maar Rik was klaar om haar te dumpen. Dat Rik, bijna vijftig en al drie keer opa, niet stond te springen op een tweede leg was geen geheim. Maar de wijze waarop hij zijn vrouw liet barsten en vrolijk vreemdging in haar bed deed zijn personage geen goed. Zeker omdat hij uiteindelijk toch van gedachten veranderde. Pure tijdsverspilling.

2) De ritjes van Flip

In een soap kan alles, maar of je ook alles moet willen? Om de gigantische belastingschuld van zijn zoon weg te poetsen waagde Julian een gokje in het casino. Daar kwam hij in contact met Philippa. Op het eerste gezicht een verveeld rijkeluisvrouwtje, maar al snel bleek ze een meedogenloze handelaar in illegale diamanten die Julian en later Marwan dwong voor haar te werken als koeriers.

Toen ze weigerden liet ze de buurtsuper vol stoppen met ratten en bedreigde ze voor de goede vorm ook nog eens Julians kleinzoon Tom. Het zou allemaal heel dreigend moeten zijn, maar ’t slaat wat dood, voelt vergezocht en niet echt meer in lijn met de realistische toon die de rest van de serie uitademt.

Wellicht werkt de verhaallijn minder goed omdat Cas Jansen vlak voor de start gewond raakte en de rol van Julian moest doorgeven. Zijn vervanger Wouter Zweers doet het prima, maar voelt toch nog als nieuwkomer en dat maakt het voor de kijker lastig om direct een emotioneel belang te ervaren. Misschien komt het ook deels omdat actrice Nanette Dražić sterk doet denken aan oud-omroepster Paula Patricio die altijd de vriendelijkheid zelve was.

3) Robin legt een bommetje

Ieder seizoen heb je wel een nieuwkomer die er maar een beetje bijhangt en snel vergeten wordt. Een jaar of twee geleden deed Annefleur van den Bergh haar stinkende best om Puck Odolphy te laten werken, dit seizoen beet Dzifa Kusenuh haar tanden stuk op de rol van Robin Bommetje.

Robin was beveiliger en agent-in-opleiding, een ambitieuze, koppige dame die ook nog eens haar zinnen had gezet op Daan. Voldoende materiaal voor een boeiend personage, maar niets leek echt te werken of lang te beklijven. Zelfs niet toen ze als eerste Saskia wist te helpen bij de verwerking van haar verkrachtingstrauma.

Zelfs niet toen Daan haar wanhopig wekenlang vasthield in een kelder omdat ze doorhad dat hij Richard had helpen ontsnappen. Daan was zo radeloos dat hij had haar bijna om het leven had gebracht als Ludo zich niet met de zaak had bemoeid. Op papier heel erg meeslepend, maar… mist iemand haar nu nog?

Seizoen 33

In de cliffhanger dreigt Shanti's bevalling uit te lopen op een fataal bloedbad, geeft Julian zich aan wegens diamantsmokkel en heeft Mare een mysterieuze boodschap achtergelaten voor Bing en Nina. Voldoende aanknopingspunten om na de zomer met goede moed verder te gaan. Opvallend genoeg start het seizoen voor de verandering zonder traditionele soapschurken. Billy en Richard genieten van hun nieuwe leven in het buitenland, Agaath van Dijnselburg zit nog achter de tralies en daar komt Philippa waarschijnlijk ook terecht nadat haar schotwond is behandeld.

Zonder overduidelijke schurken lijkt de soap voor het eerst in lange tijd uitsluitend te draaien om de relaties tussen de personages. De meeste mensen deugen, ook in Meerdijk. Maar het duurt nooit lang voordat er iets misloopt. Bas Muijs onthulde al dat Stefano Sanders valser is dan mensen hem herinneren. Hij zou maar zo dé nieuwe bad guy van GTST kunnen worden.

Sinds de dood van dokter Roman en het vertrek van Anton Bouwhuis zit Meerdijk zonder huisarts. Dat gat werd in de cliffhangerweek opgevuld door Luuk Bos (Kees Boot), de praktijkwaarnemer die van plan is voorlopig in het soapdorp te blijven. Het is de vraag hoe hij gaat passen in het grote geheel van de serie. Zijn voorganger Roman van Loon was een psychopaat met grote geheimen, het lijkt voor de hand liggend dat de schrijvers dokter Bos iets minder levensbedreigend maken. Een romantische verhaallijn lijkt niet direct voor de hand te liggen: in de cast zijn momenteel geen vrijgezelle leeftijdsgenoten. Tenzij Linda de verleiding toch niet weet te weerstaan...

Andere prangende verhaallijnen: de toekomst van Shanti en haar dochtertje Jasmijn, de onvermijdelijke oorlog tussen Oriana en Merel om het hart van Lynn, het lot van Julian, de wraak van Mare, Linda’s verlangen om in Meerdijk te blijven en de vraag hoe lang Laura nog kan zwijgen over haar Parkinson.

Vanaf maandag 29 augustus is GTST weer van maandag tot en met donderdag te zien: heel nieuw, heel anders… Daar gaan ze weer!