Wie een schuin oog laat vallen op de najaarsprogrammering, kan concluderen dat de talkshow populairder dan ooit is. Alleen al op NPO 1 staan zeker drie nieuwe titels in de startblokken. En dat terwijl met gasten op televisie over de actualiteit praten tot midden jaren 90 praktisch ondenkbaar was. Frits Barend en Henk van Dorp kregen jarenlang nul op het rekest toen ze een dagelijkse latenighttalkshow voorstelden. “We werden voor gek verklaard in Hilversum”, weet Frits Barend nog. “Iedereen gaat om 22.00 uur naar bed, hoorden we dan. Terwijl het mij eigenlijk altijd volkomen logisch in de oren klonk. Er verschijnen iedere dag zes of zeven kranten, waarom zou er dan niet één programma kunnen zijn waarin over het nieuws gepraat wordt?”

Frits Barend

In 1996 lukte het Barend en Van Dorp toch om een dagelijkse talkshow te maken rond het EK Voetbal in Engeland: “Dat was een beetje op de bonnefooi. We hadden geen wedstrijdbeelden en ook geen persaccreditaties om de trainingen bij te wonen. Maar toenmalige bondscoach Guus Hiddink vond ons programma wel een leuk, rebels gegeven. Hij regelde dat we met onze dubbeldekkerbus in de tuin van het spelershotel mochten staan. Vanuit daar maakten we de uitzendingen en Guus zorgde wel dat er voetballers aanschoven.”

Dit tv-experiment was reden voor RTL om de mannen in 1998 groen licht te geven voor een dagelijkse sporttalkshow tijdens het WK voetbal in Frankrijk. Voor Villa BvD streek het duo met vaste sidekick Jan Mulder neer in het plaatsje Roquebrune waar ze wekenlang de dag afsloten met gasten, livemuziek en een uitgelaten publiek. Het succes ervan bracht andere tv-makers op een idee: “Tegenwoordig valt een sportevenement zonder napraatshow niet meer voor te stellen.”

Talkshows

Villa BvD groeide uit tot de eerste dagelijkse latenighttalkshow Barend en Van Dorp. Maar voor een succesvolle talkshow is meer nodig dan een tafel met gasten. Barend: “Het geheim van een goed programma is authenticiteit. Henk en ik lazen ons goed in, maar waren geen gelikte presentatoren. We hadden ook niks met autocue. Het werd op den duur zelfs een running gag dat Henk de namen van artiesten verkeerd uitsprak. Dat was dan maar zo. Het gaf het programma ook iets eigens, laat het maar spontaan gebeuren.”

Barend hekelt daarom het feit dat in de meeste talkshows tegenwoordig juist zo min mogelijk aan het toeval wordt overgelaten. “Voordat ik ergens te gast ben, heb ik eerst een half uur een hele lieve redacteur aan de lijn die alles wat we gaan bespreken met me doorneemt. Waarom is dat nodig? Wij namen vooraf kort met onze gasten de hoofdlijnen door: ‘We gaan het niet over uw privéleven hebben, wel over uw boek of film’ en dan gingen we zitten.”

Spontane gesprekken

Spontaniteit dient wat Barend betreft de drijvende kracht van een talkshow te zijn. “Als het gesprek aan tafel onverwacht een andere wending neemt, moet je het draaiboek los durven laten. Onlangs was ik bij Op1 om te praten over de rol die ik zou spelen in de musical 40/45 en waarom ik die productie juist nu zo belangrijk vind. De Iraanse schrijver Keyvan Shahbazi zat voor een ander onderwerp aan tafel en wilde er met een zinnige bijdrage op inhaken. Maar de presentatoren kapten hem af: er was vanwege het format geen tijd meer voor. Onbegrijpelijk! Het hele idee van een talkshow is een kringgesprek: je wil juist dat gasten op elkaar reageren.”

Volgens Barend is het idee dat de Nederlandse kijker talkshowmoe zou zijn dan ook op niets gebaseerd. “Het genre heeft eeuwigheidwaarde. Er is zeker in deze tijd alleen maar een grotere behoefte aan informatie en duiding. Laten we vooral blijven praten.”

Bar Laat is vanaf 26 augustus 2024 iedere maandag t/m donderdag om 22:45 uur te zien. Eva start op maandag 2 september om 19:00 uur. Carrie ten Napel sluit de week vanaf 6 september 2024 wekelijks om 19:00 uur af op NPO 1.