Het mooie aan de soapwereld is dat álles mogelijk is, maar moet je alles willen? De afgelopen seizoenen gingen de schrijvers aantoonbaar over de schreef op deze vijf punten.

Minder inslechte goeieriken

Niets mis met een rauw randje of twee, maar in de kern horen soapies sympathieke personages te zijn waar de kijker zich mee kan identificeren. Dit lijken de schrijvers de laatste seizoenen wat vergeten, ze introduceren aan de lopende band personages waar zelfs Ludo Sanders een blokje voor om gaat. Toen Floris Bosma de rol van Rover overnam, ging hij bijvoorbeeld van onbeholpen puber naar gewetenloze manipulator die systematisch de relatie van Kimberly en Noud kapot maakte. Daan Stern mag dan wel van huis uit rechercheur zijn, hij dient uitsluitend zijn eigen belangen en schrikt er niet van terug bewijs te vervalsen, informatie te lekken, vrienden te verraden en invaliden aan te vallen die ook nog eens z'n eigen broer blijken. 

Valentijn Sanders kwam alleen maar naar Meerdijk omdat hij een drugsdealer had opgelicht en z’n leven niet zeker was en bedriegt er sindsdien vrolijk op los. Nina’s ex-hartvriendin Puck verkoopt sinds ze arriveerde in het soapdorp alleen maar leugens en ook nieuwkomer Bobby bleek geen sympathieke wees maar een geharde dief zonder wroeging. Nog even en je ziet minder criminelen bij Opsporing verzocht.

Minder baby's

Het afgelopen seizoen werd gedomineerd door complexe babywensen, draagmoeder dilemma’s, al dan niet gewenste zwangerschappen, geboortes en een betreurenswaardige miskraam. Al die prenatale perikelen zorgden ervoor dat de cast binnen één jaar werd uitgebreid met baby’s Max-Ravi, Louise en Wolf. Ook al proberen de schrijvers steeds nieuwe kanten van het ouderschap te belichten, in een tv-serie kun je kleine kinderen maar beperkt inzetten. Daardoor kwamen al die verhaallijnen vooral neer op een overschot aan scenes met couveuses, kinderwagens en huilende babypoppen. Het ooit zo jonge, hippe Paleis heeft inmiddels meer weg van een kinderdagverblijf en Laura draait overuren als oppas. 

Minder verhuizingen

Hoe vaak ben jij in je leven verhuisd? Vast niet zo vaak als de gemiddelde Meerdijker binnen één seizoen. Personages laten verkassen is een geliefde manier om snel nieuwe sociale situaties te scheppen voor verhaallijnen, maar inmiddels lijkt het of de meeste huiseigenaren hun koffers permanent klaar hebben staan. De halve cast bivakkeert geregeld weken in de peperdure kamers van hotel De Rozenboom, maar Jojo spant de kroon sinds ze halverwege seizoen 29 in de serie kwam. Ze begon als huisgast van Bing en Nina. Toen haar zangoefeningen Max-Ravi wakker hielden, ging ze op kamers wonen bij Rik. Toen hij zelf ging verhuizen kwam ze weer terug bij haar broer. Tussendoor verbleef ze na een ruzie een blauwe maandag bij Lana. Maar na haar geldezel affaire en diabetes diagnose nam Bing haar weer in huis. Hij was zo controlerend dat ze met ruzie verkaste naar het Paleis tot Bing haar weer vroeg bij hem te wonen. Voor zolang het duurt.

Minder psychopaten

Overdaad schaadt, zeker als het aankomt op soapschurken met een steekje los. De afgelopen twee seizoenen blijkt het gros van de bad guys niet slecht maar geestesziek. In seizoen 28 speelde Beaudil Elzenga op magistrale wijze de ziekelijk geobsedeerde Loes de Haan maandenlang manipuleerde en moordde uit liefde voor Bing. Een ijzersterke performance, maar sindsdien is het hek van de dam: van de perverse spelletjes van psychopaat Hein Lisseberg tot reisleidster Romy met haar moorddadige meervoudige persoonlijkheden, om nog maar te zwijgen over de geschifte psycholoog Rob Bekkers, zijn geesteszieke handlanger Carmen en Kimberly’s neurotische stalkervriendin Harma. Het is inmiddels zo gewoon dat iemand abnormaal blijkt dat je bij ieder nieuw personage kunt wachten op de diagnose. Dat doet de stigmatisering rond psychische aandoeningen weinig goed.

Minder sponsorverhaallijnen

De grootste ergernis is echter het schaamteloze commerciële aspect van GTST. Natuurlijk heeft een soap sponsors, het genre dankt zelfs haar naam aan Amerikaans zeepfabrikanten die de eerste feuilletons financierden. Maar voorheen waren die sponsormomenten een stukje subtieler. Meerdijkers bestelden eten van een sponsor of snoepten van de producten van de geldschieter. Opzichtig en overduidelijk, maar niet uitgesproken hinderlijk.

Het ging mis toen bedrijven en instanties zich in mochten kopen in de vorm van langdurige verhaallijnen. Deze trend begon in 2017 toen Lidl een filiaal in Meerdijk opende en iedereen ineens verplicht aan ’t shoppen sloeg. Laura leurde met Vitamini’s, complete familieruzies werden uitgevochten in de winkelpaden en nieuwbakken personage Q kwam in de serie als vakkenvuller. Daarna was het stichting Urgenda die aandacht kocht en daar Flo Wagenaar bij kreeg, het nieuwe vriendje van Lucas die hem omtoverde tot radicale milieustrijder. De meest recente samenwerkingspartner was het Diabetes Fonds dat aandacht (en geld) wilde voor onderzoek waardoor kijkers wekenlang zagen hoe Jojo worstelde met haar diagnose. Als kijker merk je dat de personages in dienst worden gesteld van de sponsorboodschap. Je voelt dat ze gedwongen worden iets proberen te verkopen en dat steekt nog meer dan Jojo’s insulinepen.